Gelişen toplum ihtiyaçları ile orantılı olarak değişen piyasa koşulları ile birlikte ticari hayat da değişiyor. Bu değişime ayak uydurmak isteyen belirli bir piyasa değerinin üstünde olan şirketler borsaya girerek, halka arz ederek, hisselerini satışa çıkarıyorlar.
Şirketlerin hisse senetlerini halka arz etmesi, yatırımcılara çağrı ve ilan yoluyla satışı olarak tanımlanıyor. Bu sayede şirketler, küçük paylar halinde alınıp satılmaya başlanabiliyor. Borsa İstanbul (BİST) de dahil olmak üzere borsalarda işlem gören bütün şirketler halka arz edilmiş olan şirketlerdir. Halka arz işlemi sayesinde şirketler, yeni yatırımlar yapabilmek veya eski borçlarını ödemek üzere kendilerine nakit para sağlarlar.
Halka arzın şekilleri
Halka arzın, koşullara bağlı olarak iki şekli vardır. Bunların ilki, birincil halka arz, ikincisi ise ikincil halka arz olarak geçer. Birincil halka arz, borsada daha önce işlem görmemiş veya halka açık olmayan şirketlerin gerçekleştirdiği işlem olarak tanımlanabilir. Birincil halka arz da işlem gerçekleşene kadar halka kapalı şirketler olan tanımlanır. İkincil halka arz ise daha önceden halka arz edilmiş olan şirketlerin gerçekleştirdiği işlemdir. İkincil halka arz genellikle, birincil halka arz işleminin beklenilenin altında gerçekleştiği veya şirketin daha fazla kaynağa ihtiyaç duyduğu durumlarda oluşur. Örneğin, birincil halka arzda yüzde 20’sini halka arz eden bir şirket, daha sonraki zamanlarda finansal kaynak ihtiyacı yüzünden yüzde 29’unu daha halka arz ederek, halka açık yüzdesini %49’a çıkarabilir. Bu ikinci gerçekleştirdiği işleme ikincil halka arz olarak isimlendirilir.
Halka arz nasıl yapılır?
Her ülkede çeşitli farklılıklar göstermesine rağmen halka arz işlemleri benzer şekillerde gerçekleştirilir. Hisselerini halka arz etmek isteyen bir şirket öncelikle yetkili bir aracı kurumla irtibata geçerek, mutabakat anlaşması imzalar. Daha sonra halka arz işlemlerini düzenleyen kurumun denetimine giren şirket, koşulları yerine getirdikten sonra borsaya başvurarak, halka arz işlemini başlatır. Bu işlemler sırasında, halka arz işleminin hangi fiyattan gerçekleşeceği hesaplanır. Fiyat belirlenmesinde, şirketin net değeri ile bölünecek olan pay sayısını formülü kullanılır.
Yatırımcılar, Forex piyasasının avantajlarını dünyanın önde gelen şirketlerinin hisse senetlerinin dayanak varlık olduğu CFD’lerinde değerlendirebilirler. Bu konuda yatırımcının her zaman yanında olan, ödüllü ve sektörün lider kurumlarından olan GCM Yatırım’ın ücretsiz olarak verdiği eğitimlerden faydalanabilir ve daha ayrıntılı bilgi almak için www.gcmyatirim.com.tr‘yi ziyaret edebilirsiniz.
GCM Forex’den ücretsiz deneme hesabı açmak için buraya tıklayın.